ISO 17025 Laboratuar Akreditasyon Yeterlilik Belgesi
ISO 17025 Deney ve Kalibrasyon laboratuarlarının yeterliliği için genel şartlar standardı, Mayıs 2000 tarihinde Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayınlanmıştır. Bu standart, yerine geçtiği ISO Kılavuz 25 ve EN 45001’in uygulamalarından elde edilen tecrübeler sonunda hazırlanmıştır.
ISO 17025, kalite sistemi çalıştırdıklarını, teknik olarak yeterli olduklarını ve geçerli teknik sonuçları üretebildiklerini göstermek isteyen deney veya kalibrasyon laboratuarının yerine getirmesi gereken bütün şartları içermektedir.
Laboratuarların teknik yeterlilikleri pek çok faktöre bağlıdır.
Bu faktörlerin bazıları:
Laboratuar personelinin vasıfları, eğitim durumu ve tecrübesi.
Deney/ölçüm donanımının teknolojik durumu ve kalibrasyonu.
Numune alma metotlarının uygunluğu.
İstenen sonucu veren nitelikte deney metotlarının laboratuarda kullanılabilirliği.
Ulusal/uluslararası ölçüm standartlarına olan izlenebilirlik izleme seviyesi.
Etkin kayıt ve rapor sunma sistemi.
Deney/ölçüm tesislerinin niteliği.
Bir laboratuar ISO 17025 numaralı standarda uygunluğu sağlamakla akreditasyona hazır hale gelmektedir. Ancak; bu standartlara ilave olarak laboratuarların çalışma alanıyla ilgili ek kriterleri içeren dokumanlar da vardır.
Akreditasyon süreci kısaca aşağıdaki aşamalardan oluşur:
Başvuru dosyası hazırlanır, Turkak’ a sunulur.
Başvuru dosyasındaki evraklar kontrol edilir varsa eksikliklerin tamamlanması istenir,
Denetim tarihi ve denetçiler konusunda mutabakat sağlanır,
Denetçiler doküman incelemesi yapar ve saha denetimine gidilir,
Varsa, uygunsuzlukların giderilmesi istenir,
Denetim raporu TÜRKAK Yönetim Kurulu’na sunulur,
Akreditasyon kararı alınır.
ISO 17025 akreditasyon belgesini kimler alabilir?
ISO 17025 belgesi standardı, deney veya kalibrasyon hizmeti veren bütün kuruluşlara uygulanabilir. Bu kuruluşlar birinci taraf, ikinci taraf ve üçüncü taraf durumundaki laboratuarları, inceleme ve ürün belgelendirme işlemlerinin bir parçası olarak deney veya kalibrasyon hizmeti veren laboratuarları kapsar.
Birinci taraf Laboratuarlar : Üreticinin Laboratuarları
İkinci taraf Laboratuarlar : Müşteri Laboratuarları
Üçüncü taraf Laboratuarlar: Bağımsız Laboratuarlar
Bu standart, personel sayısına ve deney veya kalibrasyon faaliyetlerinin kapsamına bakılmaksızın bütün laboratuarlara uygulanabilir. Laboratuar, bu standart tarafından kapsanan bir veya birden fazla faaliyeti yürütmüyorsa numune alma yeni metotların tasarımı ve geliştirilmesi gibi, bu hususlarla ilgili maddelerdeki şartlar uygulanmaz.
Bu standart laboratuarların faaliyetleri ile ilgili düzenleyici kurallara ve güvenlik şartlarına uygunluğu kapsamaz. Örnek: Çevre güvenliği, iş güvenliği.
Etkin bir ISO 17025 Yönetim Sisteminin sağladığı yararlar şunlardır:
Spesifik test alanlarında kanıtlanmış yetkinliklere haiz laboratuarların resmen tanınması,
Laboratuarların test tekrarı ve değerlendirmelerinin bertaraf edilmesi veya azaltılması,
Test laboratuar standartlarının ve durumunun güncel kılınması,
Akredite laboratuardan çıkan test sonuçlarının iç pazar ve uluslararası pazarlarda kabul görmesi,
Karşılıklı tanınma anlaşmalarında akreditasyon tarife dışı engelleri ortadan kalkmasına da katkı sağlaması,
Kapasite üzerine olumlu etki sağlaması,
Saygınlık ve ticari üstünlük,
Üçüncü taraflar tarafından tanınması nedeniyle laboratuvarın tek bir denetimden geçmesini sağlayarak çoklu denetimleri önlemesi,
Deneylerin kalite düzeylerinin artması,
Kalitenin sürekliliğini ve güvenilirliği disiplin altına alması,
Güvenilirliğin artması,
Müşteri memnuniyetinin artması,
Personelin teknik yeterliliğinin artması,
Cihaz ve teçhizatın sürekli bakımı ve kontrolü,
Kaynakların iyileştirilmesi,
Çevre ile dost faaliyetlerin başlaması,
Çalışanların yetki ve sorumluluklarının belirlenmiş olması.