ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi
Çevre, bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su , toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortam olarak tanımlanabilir.
Çevre konusundaki duyarlılık, ABD ve Avrupa’da başlamış ve son yıllarda diğer ülkeleri de sararak yayılmıştır.
Proseslerin tasarım ve değerlendirmelerinde çevre faktörünün göz önüne alınması iki ana nedene dayanır :
Firmanın yerleşik olduğu yörenin toplumsal duyarlılığı ile merkezi ve yerel yönetimlerin yaptırımları,
Firma müşterisinin yaşadığı ülkenin ekonomik-politik yaptırımları.
İlk neden, kalıcı gelişmenin, ancak doğal kaynakların akılcı kullanımı ve atıkların çevre kirlenmesini azaltacak şekilde değerlendirilmesi yollarıyla sağlanabileceği görüşüne dayanmaktadır. İkinci neden ise, ekonomik ve politik boyutları içermesi sebebiyle, farklılık göstermektedir. Yaptırımların kaynağı siyasi ve ekonomik örgütler de olabilmektedir (Avrupa Topluluğu gibi). Merkezi ve yerel yönetimlerin çevreye ilişkin düzenlemeleri Çevre Yönetim Sistemleri üzerinde dolaylı bir etkiye sahipken, Çevre Yönetim Sistemleri üzerinde doğrudan etkilidir. Sonuçta Çevre Yönetim Sistemlerinin sistemlerinin, farklı ülkelerdeki uygulamaları değişiklikler gösterebilmektedir.
Çevreyi korumak için çözüm ne limitler ne de anlık çözümlerle gerçekleştirilebilir. Çevreyi korumak için bir çevre yönetim sistemi kurulmalıdır. Çevre Yönetim Sistemi, Çevre Yönetim Sistemi bir yaklaşımı gerektirir. Kuruluşlar, belirlenen çevre yönlerinin kaynak teşkil ettiği hedef ve amaçları başarmak ve iyileştirmelerde bulunabilmek amacıyla çevre risk ve fırsatlarına sistematik yaklaşımlarda bulunurlar.
Tüm dünyada geçerli olan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi etkin bir çevre yönetim sistemi, kuruluşunuzun çevresel etkilerinin minimize edilebilmesi ve sürekli iyileştirme ile çevreyi koruyarak kalkınmaya katkıda bulunabilmesi için en önemli araçlardan biridir.
Dünyanın her geçen gün artan çevre koruması uygulamaları ve kirlilik kaygıları nedeniyle, kuruluşların çevreye etkileri konusunda her geçen gün artan bir baskı olmaktadır. Zamanla davranış biçimlerinin değişmesi sonucu gelişen çevre bilinci, işletmeleri çevreye duyarlı olmaya zorlamaktadır. Bu zorlamanın sonucunda, çevre yönetim sistemlerine ilişkin uluslararası standart olan iso 14001 işletmelerin gündemine girmiştir.
ISO 14001 sistemi ile işletmelerin çevreye olan zararlı atıklarının kontrol edilmesi ve yok edilmesi sağlanmaktadır. ISO 14001’in getirdiği standartlar sayesinde temiz bir çevre teşvik edilirken, aynı zamanda iş dünyasının, iş hacminin ve ticaretin de büyümesi amaçlanmaktadır.
Kurulan işletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması ve mümkün ise ortadan kaldırılabilmesi için geliştirilen yöntem sistemine “Çevre Yönetim Sistemi” adı verilir. Ürünün, ham maddeden başlayıp nihai ürün haline getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan bir sistemin kurulmasını tarif eden ve Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından yayınlanmış olan standartlar serisidir (ISO 14000 Çevre Yönetim Sistemi Standardı)
ISO 14000 çevre belgesi bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden ziyade, nasıl üretildiği ile ilgilenir. Çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayanır. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymayı şart koşar.
ISO 14001 Belgesi Nasıl Alınır?
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemlerinin belgelendirilmesi, kuruluşun kurmuş olduğu Çevre Yönetim Sistemlerinin bağımsız ve akredite bir sertifikasyon (belgelendirme) kuruluşunun denetiminden başarıyla geçmesi ve bunun devamlılığını sağlaması ile mümkündür. Kuruluş, Çevre Yönetim Sistemini sistemini standardın gereksinimlerini karşılayacak şekilde kurduktan sonra, bu sistemin belgelendirilmesi için bir sertifikasyon (belgelendirme) kuruluşu ile anlaşır. Sertifikasyon (belgelendirme) kuruluşu, kuruluşun iso 14001 Çevre Yönetim Sisteminin standardın gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını tespit etmek üzere bir sertifikasyon (belgelendirme) denetimi yapar. Bu denetim sonucunda sertifikasyon (belgelendirme) kuruluşu, kurulmuş olan iso 14001 Çevre Yönetim Sisteminin ilgili standardın gereksinimlerinin yeterince karşılandığına karar verirse, kuruluşun çevre sistemini belgelendirir. Böylece kuruluş iso 14001 belgesi nin kullanım haklarına sahip olur.ISO 14001 Belgesi ile Kuruluşun Çevre Yönetim Sisteminin belgelendirilmesinin ardından Sertifikasyon (belgelendirme) Kuruluşu, kuruluşun standardın gereklerini yerine getirmeye devam edip etmediğini tespit etmek üzere belirlenmiş aralıklarla takip denetimleri yapar. Kuruluşun Çevre Yönetim Sistemleri ne verilmiş olan bu belge, aslında tamamen sertifikasyon (belgelendirme) kuruluşunun malı olup belirli bir süre için kuruluşa ödünç verilmiştir. Yapılan bu takip denetimleri sonucunda Sertifikasyon (belgelendirme) Kuruluşu, kuruluşun kalite sisteminin standardın gereklerini yeterince sağlamadığı kararına varırsa, kuruluşa ödünç vermiş olduğu iso 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesi ni geri alabilir
ISO 14001 Belgesi Ne Kadar Sürede Alınır?
ISO 14001 standardı , sistemin kurulması ve dokümante edilmesi için gerekli genel kuralları tanımlar. Bir ürüne veya kuruma ait değildir Tüm sektörlere uygulanabilir. Bu nedenle firma veya kurum , kendi sektörüne göre iso 14001 standardını uygulamak zorundadır. ISO 14001 Standardının firma veya kuruma adapte edilmesi; yapısına, personel sayısına, fonksiyonel durumuna ve yönetiminin inanmasına bağlı olarak uzun veya kısa zaman alabilir. Ayrıca sistem kurucunun (firma veya kurum içinden bir personel veya personel grubu yada danışman kuruluş olabilir) konuya vakıf ve disiplini de süreyi etkiler
ISO 14001 Belgesi Nereden Alınır?
ISO 14001 Sitem belgelendirmesine karar veren ve bu yönde tüm hazırlıklarını tamamlayan tüm firmalar, ulusal veya uluslararası platformda kabul görmüş ve tanınmış bir belgelendirme kuruluşuna müracaat ederler. Belgelendirme kuruluşunun seçimi tamamen firmaya aittir ve kanuni bir zorunluluk yoktur. Firma veya kurum; müşteri portföyünü değerlendirerek, belgelendirme kuruluşunu seçmelidir.
ISO 14001 Belgesinin Süresi Var mıdır?
Belgelendirme kuruluşu seçildikten sonra, firma veya kurumun denetimi için bir plan ve program yapılır ve firma veya kurum denetiminden sonra uygun olan sistem belgelendirilir. ISO 14001 belgeleri üç yıl için verilir ve her yıl ara denetimlerle takip edilir. Üç yılın sonunda ise yeniden belgelendirme tetkiki yapılır.
ISO 14001 Belgesi Neden alınır?
ISO 14001 Belgesi’nin kullanımı; ISO 14001 belgesi çok sayıda müşteri tarafından istenmektedir. Bu belge yalnız başına size bir pazar avantajı sağlayacaktır. Ancak bu fayda daha önce de değinildiği gibi kısa vadelidir.
ISO 14001 belgesi kamu ve özel ihale şartnamelerinde de yer alabilmektedir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistem belgesi ile çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlanır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ile çevresel performansın arttırılması (hedeflerle yönetim) sağlanır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi acil durumlarda meydana gelebilecek çevresel etkilerini azaltılır veya tamamıyla ortadan kaldırılır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemiyle maliyetlerden tasarruf sağlanır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesi almak firma saygınlığının ve pazar payının artması, ve rekabet gücünün artmasını sağlar.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesini almış firma yasal kurumlara karsı, mevzuat ve yönetmeliklere uyduğunu dokümante edilmiş Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 14001 belgesi ile gösterilebilir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi verimlilik sağlar.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistem belgesi ile kredi, vergi, sigorta avantajlarından yararlanılır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ile şirket faaliyetlerinin çevreye olan etkisi ve çevre riskleri belirlenerek kontrol edilebilir. Bu sayede çevreyi olumsuz etkileyen unsurlar azaltılır.
ISO 14001 Sistemi belgesinin varlığı gerek ulusal, gerekse uluslararası arenada kuruluşa tanınmışlık sağlanarak kuruluşa prestij kazandırır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemini kuran şirket personeline verilen eğitimler sayesinde çalışanlarda çevre bilinci artar.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi kaynaklarının kullanılmasını sağlar. (enerji, su vb. tasarrufu sağlanır).
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ile çevreye bırakılan atıklar azalır.